स्पिलबर्ग सुद्धा म्हणलेला, जगातला सर्वश्रेष्ठ व्हिलन म्हणजे अमरीश पुरी….

‘हवेली पर आना कभी’,

‘जो जिंदगी मुझसे टकराती है वो सिसक-सिसक कर दम तोड़ देती है’,

‘ऐसी मौत मारूंगा कमीने को कि भगवान भी पुर्नजन्म वाला सिस्टम ही खत्म कर देगा’

आणि

‘इतने टुकड़े करूंगा कि तू पहचाना नहीं जाएगा’

असे अनेक हिट डायलॉग अमरीश पुरी यांनी त्यांच्या फिल्मी करिअरमध्ये बोलले आहेत. या संवादांमुळेच त्यांना बॉलिवूडचा सुपर खलनायक म्हटलं जातं.

‘निशांत’, ‘भूमिका’, ‘गांधी’, ‘अर्ध सत्य’, ‘मेरी जंग’, ‘मि. इंडिया, ‘राम लखन’, ‘आंटी 420’, ‘गैर’, ‘ताल’, ‘दिलवाले दुल्हनिया ले जाएंगे’, ‘परदेस’, ‘नायक’ , घातक यांसारख्या अनेक जबरदस्त चित्रपटांचे अतुलनीय अभिनेते म्हणून अमरीश पुरी ओळखले जातात.

‘दिलवाले दुल्हनिया ले जायेंगे’ आणि ‘परदेस’मध्ये अमरीश पुरी नसते तर हे चित्रपट कोणत्याही परिस्थितीत इतके लोकप्रिय झाले नसते. अमरीश पुरींनी बाउजी म्हणून थप्पड मारली नसती तर शाहरुख खान कधीच शाहरुख बनला नसता.अमरीश पुरी यांच्याकडून हिरो लोकांना चार्म मिळाला.

अमरीश पुरी हे हिंदी चित्रपटातील सर्वात महागडे खलनायक होते. एका चित्रपटासाठी ते एक कोटी रुपये घेत असे. दिग्दर्शक ओळखीचा असेल तर फी थोडी कमी करत असे. एकेकाळी ‘मेरी जंग’ आणि ‘कालीचरण’ यांसारख्या चित्रपटांचे निर्माते एन. सिप्पीचे चित्रपट त्यांनी साईन केले. मात्र तीन वर्षे शूटिंगचा कोणताही मागमूस लागला नाही. नंतर, जेव्हा सुरू होण्याची परिस्थिती आली तेव्हा पुरी यांनी सिप्पी यांना त्यांच्या वाढलेल्या बाजार दरानुसार 80 लाखांची मागणी केली. सिप्पीने नकार दिल्यावर त्यांनी चित्रपट सोडला. कामाच्या बाबतीत अमरीश पुरी हे खूपच सिरीयस असायचे.

हॉलिवूड चित्रपटात खलनायकासाठी अमरीश पुरी यांची भूमिका देशात आणि परदेशातही होती. पण बऱ्याच लोकांना हे माहित नसेल की अमरीश पुरी यांनी प्रसिद्ध हॉलिवूड दिग्दर्शक स्टीव्हन स्पीलबर्ग यांना भारतात येण्यास भाग पाडले होते.

जेव्हा दिग्दर्शक स्टीव्हन स्पीलबर्ग जॉर्ज लुकासच्या कथेवर ‘इंडियाना जोन्स अँड द टेम्पल ऑफ डूम’ (1984) हॉलीवूडचा मोठा प्रोजेक्ट बनवत होते, तेव्हा अमरीश पुरींना त्याने खलनायकाच्या भूमिकेत आणले. त्यांनी अमरीश पुरी यांचा अभिनय पाहिला होता आणि खात्री पटली होती. पुरी यांना अमेरिकेत येऊन ऑडिशन देण्यास सांगितले होते, ज्याला पुरी यांनी नकार दिला होता. तुम्हाला ऑडिशन घ्यायचे असेल तर भारतात या, असे ते म्हणाले होते. या हॉलिवूड चित्रपटाच्या मसाला स्क्रिप्टनेही ते प्रभावित झाले नाही आणि जवळजवळ नकार दिला. पण जेव्हा सर रिचर्ड ऍटनबरो यांनी त्यांना सांगितले की स्पीलबर्गने त्याच्या चित्रपटांमध्ये वापरलेल्या तंत्रामुळे त्याचे चित्रपट खास आहेत, तेव्हा पुरी यांनी तो चित्रपट केला. त्यांनी ऍटनबरो दिग्दर्शित ‘गांधी’ (1982) मध्ये काम केले होते.

पुढे अमरीश पुरी यांना ‘इंडियाना जोन्स अँड द टेंपल ऑफ डूम’ या चित्रपटात ‘मोला राम’ची भूमिका मिळाली. जे यज्ञ करायचे, बळी द्यायचे. अमरीश पुरी यांच्या अभिनयाने स्टीव्हन स्पीलबर्ग थक्क झाला होता. अमरीश पुरीची खलनायकाची भूमिका त्यांना आवडली. त्याने एका मुलाखतीत अमरीश पुरी यांना जगातील सर्वोत्तम खलनायक घोषित केले होते.

मोगॅम्बो हे त्यांचे हिंदी चित्रपटसृष्टीतील सर्वात लोकप्रिय पात्र मानले जाते, परंतु मोलारामने जगभरातील प्रेक्षकांमध्ये आपले जबरदस्त स्थान निर्माण केले. स्पीलबर्ग नंतर म्हणाला, “अमरीश माझा आवडता खलनायक आहे. जगाने त्याच्यापेक्षा उत्तम खलनायक कोठे पाहिला नसेल आणि त्याच्यासारखा असा अतुलनीय खलनायक पुन्हा होणारही नाही.

अमरीश पुरी यांना जगाचा निरोप घेऊन अनेक वर्षे उलटली असली तरी. पण आजही त्यांच्या चित्रपटांमुळे ते आपल्यातच असल्याची भावना निर्माण होते.

हे ही वाच भिडू :

• रामायण सिरियलच्या रावणाच्या भूमिकेत अमरीश पुरी दिसले असते पण…
• दिलवाल्या अमरीश पुरींची ‘मराठी’ दुल्हनिया !!
• बॉलिवुडची डान्सिंग क्वीन म्हणून ओळख असलेली नोरा एकेकाळी सेल्सगर्ल म्हणून कामाला होती….
• संघाचे स्वयंसेवक ते बॉलिवुडचा खतरनाक व्हिलन, अमरीश पुरींचे ते सात किस्से.