एक दोन जण नाही तर हे सगळं गावच आंधळं आहे…

जगातलं सौंदर्य पाहायचं असेल तर डोळे असणं लय गरजेचं आहे. दृष्टी असेल तर जगातले हजारो रंग आपल्याला दिसतात. पण कधी अंध व्यक्तीचा विचार केला तर आपल्याला त्याच्याबद्दल आपल्याला दया वाटते कारण दिवसरात्र डोळ्यांसमोर अंधारच अंधार दिसत असतो. आजचा किस्सा असाच अंध लोकांशी संबंधित आहे पण या किस्यातले लोकं अंध आहेच शिवाय सगळं गावच अंध आहे. तर जाणून घेऊया या गावाविषयी आणि तिथल्या जनजीवनाविषयी.

भारतापासून सुमारे 15 हजार किमी अंतरावर मेक्सिकोमध्ये समुद्रकिनारी एक गाव आहे, त्याचे नाव टिलटेपॅक आहे. या गावात सुमारे 70 झोपड्या आहेत ज्यात सुमारे 300 लोक राहतात, त्या सर्वांना रेड इंडियन म्हणतात. आश्‍चर्याची गोष्ट म्हणजे हे सर्वच आंधळे आहेत, त्याहून महत्त्वाची बाब म्हणजे केवळ हे लोकच नाही तर तिथे राहणारे कुत्रे, मांजर आणि इतर प्राणीही पूर्णपणे आंधळे आहेत.

दिवस आणि रात्र कशी सुरू होते?

आता संपूर्ण गाव अंधांचे असल्याने येथे रात्री अंधार असतो, म्हणजेच कोणत्याही घरात दिवा किंवा दिवा पेटत नाही. त्यांच्यासाठी दिवस आणि रात्र समान आहेत, सकाळी पक्ष्यांच्या किलबिलाटाने ते दिवसाची सुरुवात करतात. आणि उठून आपलं काम करतात आणि संध्याकाळी पक्षी किलबिलाट थांबवतात तेव्हा हे लोकही आपापल्या झोपडीत जातात.

हे लोक जगापासून अलिप्त का आहेत?

टिल्टेपैक गावाचे स्थान घनदाट जंगलात आहे. येथे राहणारे झापोटेक जातीचे हे लोक सभ्यता आणि विकासापासून कोसो दूर असून आदिमानवासारखे जीवन जगत आहेत. घनदाट जंगलात राहिल्यामुळे इतर लोकांनाही त्यांच्याबद्दल विशेष माहिती नसते. ते सर्व आंधळे असल्याची माहिती सरकारला आल्यावर त्यांच्यावर उपचार करण्याचे प्रयत्न करण्यात आले परंतु सर्व निष्फळ ठरले.

सरकारने त्यांचा इतर भागात बंदोबस्त करण्याचा प्रयत्न केला, परंतु हे देखील शक्य झाले नाही कारण हवामानाच्या अभावामुळे ते इतरत्र जाऊ शकत नव्हते. हे लोक केवळ आंधळेच नाहीत तर संपूर्ण जगापासून तुटल्यामुळे त्यांना प्रकाश वैगरेविषयी माहितीही नाही. आजही हे लोक फक्त लाकडी आणि दगडी अवजारे वापरतात.

या लोकांचे घर कसे आहे?

ते दगडांवर झोपतात आणि दगडांनी बनवलेल्या झोपड्यांमध्ये राहतात. ज्या झोपड्यांमध्ये हे लोक राहतात त्यांना एका छोट्या दरवाजाशिवाय खिडक्या किंवा स्कायलाइट नाहीत. हे लोक खूप मेहनती असतात. अंध असूनही ते शेती करत आहेत. त्यांचा दिनक्रम असा आहे की पुरुष शेतात आणि जंगलात जातात आणि महिला घरातील कामे करून यंत्रमाग चालवतात.

घनदाट जंगलात राहिल्यामुळे त्यांचा इतर लोकांशी संबंध नसल्यामुळे हे लोक आपापसात लग्नही करतात. लग्नाच्या निमित्ताने खूप उत्सव साजरा केला जातो, हे लोक चांगले खातात आणि दारू देखील पितात.

मुलंही जन्मतःच आंधळी..

शेकडो वर्षांपासून ते या दुःखाचा सामना करत आहेत. येथे जन्मलेली मुले पूर्णपणे सामान्य आहेत आणि ती आपल्यासारखीच पाहू शकतात, परंतु काही आठवडे बरी राहिल्यानंतर हळूहळू त्यांची दृष्टी कमी होते आणि ते आयुष्यभर अंधत्वही जगतात.

जगात असाही हा एक गाव आहे जिथं प्रकाश आहे पण लोकांच्या या वेगळ्याच आजारामुळे त्यांना तो दिसणं अशक्य आहे. लोकांच्या दैनंदिन जीवनात त्याचा फारसा फरक पडत नाही.

हे ही वाच भिडू :

• कोळसा नाही म्हणून ऐन दिवाळीत विदर्भातले उद्योग अंधारात?
• महाराष्ट्रात अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीला सुरुवात दोघा केरळी माणसांमुळं झाली
• रात्रीच्या अंधारात हवेत उडणाऱ्या या ‘रशियन चेटकीणीं’ मुळे नाझी सैनिकांनी झोपणेच बंद केले होते.
• थिएटरच्या अंधारात प्रेक्षकांमध्ये बसलेला तो कलाकार पुढच्या तीन तासात सुपरस्टार झाला