‘ईडी’चा वापर राजकारणासाठी होतो या आरोपात कितपत तथ्य आहे?

आज सकाळी – सकाळी शिवसेनेचे नेते आणि आमदार प्रताप सरनाईक यांच्या घरावर अंमलबजावणी संचालनालयाने अर्थात ईडीने छापे टाकले. यानंतर ईडीचा वापर राजकीय फायद्यासाठी होत असल्याच्या आरोपांना सुरुवात झाली आहे. कंगना राणावत आणि अर्णब गोस्वामी यांच्या विरोधात प्रताप सरनाईक यांची आक्रमक भूमिका होती. यामुळेच हे छापे पडले असल्याचे संशय व्यक्त होत आहे. 

पण सरनाईक यांच्यापूर्वी मागील वर्ष- दीड वर्षात विरोधी पक्षातील जवळपास ९-१० नेत्यांच्या घरावर ईडीने छापेमारी केली आहे किंवा नोटीस पाठवून चौकशीसाठी बोलावले घेतले आहे. त्यामुळे ईडीचा वापर खरंच राजकीय फायद्यासाठी होतो का? आणि जर होत असेल तर ईडीच्या रडारवर आलेल्या नेत्यांना कोणत्या आरोपाखाली अटक किंवा चौकशी केली गेली याचा बोल भिडू ने घेतलेला आढावा…

१) पी. चिदंबरम –

मागील वर्षी ऑगस्ट २०१९ मध्ये पी. चिदंबरम यांना इडीने अटक केली होती. आयएनएक्स मीडियाच्या प्रमोटर इंद्राणी मुखर्जी आणि त्यांचा नवरा पीटर मुखर्जी यांची अमंलबजावणी संचालनालयाने चौकशी केल्यानंतर चिदंबरम तपास यंत्रणांच्या रडारवर आले.

पी. चिदंबरम हे अर्थमंत्री असताना INX मीडियामध्ये ३०५ कोटी रुपयांच्या परदेशी गुंतवणुकीचे हे प्रकरण आहे. मर्यादेपेक्षा जास्त गुंतवणूक स्वीकारण्यासाठी आयएनएक्स मीडियाला Foreign Investment Promotion Board (FIPB) कडून देण्यात आलेल्या परवानग्यांमध्ये अनियमितता आढळून आल्याचा आरोप आहे.

सोबतच यावर्षी जानेवारीमध्ये एअर इंडियाच्या ४३ विमान खरेदी व्यवहार प्रकरणात ईडीने चिदंबरम यांची तब्बल सहा तास चौकशी केली होती. हा करार २००९ मध्ये चिदंबरम यांच्या नेतृत्वाखालील मंत्र्यांच्या पॅनलने निश्चित केला होता.

ईडीच्या माहितीनुसार, एअरबसकडून ४३ विमानांच्या खरेदीचा प्रस्ताव कॅबिनेट कमिटी ऑन सेक्युरिटी (सीसीएस)ला पाठवण्यात आला होता, त्यावेळी एक अट ठेवण्यात आली होती. त्यानुसार, विमान निर्मिती करणाऱ्या कंपनीला प्रशिक्षण सुविधा आणि एमआरओ (देखभाल, दुरुस्ती) केंद्रांची निर्मिती करावी लागेल. त्यासाठी १७५ दशलक्ष डॉलर खर्च अपेक्षित होता. मात्र, त्यानंतर विमान खरेदी करण्याचे निर्देश देण्यात आले, त्यावेळी सर्व अटी-शर्ती रद्द करण्यात आल्या.

याच व्यवहाराशी संबंधित प्रकरणात ईडीने माजी नागरी उड्डाण मंत्री प्रफुल्ल पटेल यांची तीन वेळा चौकशी केली आहे.

२) मायावती –

लोकसभा निवडणुकीच्या ४ महिन्यांपूर्वी जानेवारी २०१९ मध्ये बसपा अध्यक्ष मायावती या ईडीच्या रडारवर आल्या होत्या. मायावती मुख्यमंत्री असताना त्यांनी १ हजार ४०० कोटी रुपयांची स्मारके उभी केली होती. याच कामात ११४ कोटींच्या स्मारक घोटाळ्याच्या आरोपावरून ईडीने यूपीमधील सात कार्यालयांवर छापे टाकले होते.

३) अखिलेश यादव –

अगदी त्याचवेळी १७ जानेवारी २०१९ ला ईडीने अवैध खाण प्रकरणात उत्तर प्रदेशचे माजी मुख्यमंत्री आणि समाजवादी पक्षाचे प्रमुख अखिलेश यादव यांच्याविरूद्ध मनी लॉन्ड्रिंगचा गुन्हा दाखल करून चौकशी चालू केली आहे. एका दिवसात १३ खाणींना परवानगी देण्याच्या या प्रकरणात आधी सीबीआयने गुन्हा दाखल आणि या गुन्ह्याचा आधार घेत ईडीने गुन्हा केला.

४) रतुल पुरी –

३५४ कोटी रुपयांच्या बँक घोटाळ्यासंबंधी मध्य प्रदेशचे तत्कालीन मुख्यमंत्री कमलनाथ यांचा भाचा रतुल पुरी यांना २० ऑगस्ट २०१९ ला ईडीने अटक केली होती. पुरी हे मोझर बेअर कंपनीचे माजी कार्यकारी संचालक आहेत.

पुरी वगळता कंपनीच्या चार अन्य संचालकांवरही सीबीआयने गुन्हे दाखल केले आहेत. तत्पूर्वी सीबीआयने कंपनीची कार्यालये आणि आरोपी संचालकांची निवासस्थाने अशा सहा ठिकाणी छापेमारी केली होती.

सोबतच ३ हजार ६०० कोटी रुपयांच्या ऑगस्टा वेस्टलँड घोटाळयाप्रकरणीदेखील पुरी यांच्यावर गुन्हा दाखल आहे. याच प्रकरणात आता कमलनाथ यांचा मुलगा वकुल्नाथ याचं नाव जोडले गेल आहे. ईडी सध्या या प्रकारणाचा तपास करत आहेत.

५) राज ठाकरे – 

ईडीने गतवर्षी २२ ऑगस्ट२०१९ ला कोहिनूर मिल प्रकरणात राज ठाकरेंना चौकशीसाठी हजर राहण्यासंबंधी नोटीस बजावली होती. राज ठाकरेंच्या मातोश्री इन्फ्रास्ट्रक्चरचा जमीन खरेदीत सहभाग असल्याने या व्यवहाराशी राज ठाकरेंचा संबंध येतो. असे ईडीने म्हंटले होते. 

१०) प्रताप सरनाईक –

ईडीने आज, मंगळवारी सकाळी प्रताप सरनाईक यांच्याशी संबंधित मुंबई आणि ठाण्यातील जवळपास १० ठिकाणांवर छापे मारले. ईडीच्या पथकात सहभागी असलेल्या अधिकाऱ्यांनी त्यांचे निवासस्थान आणि कार्यालयांची झाडाझडती घेतली. ‘टॉप्स सेक्युरिटी ग्रुप’शी संबंधित ही कारवाई असल्याचे सांगण्यात येत आहे. यूकेहून आलेल्या रकमेचा हवालासारखा वापर झाल्याचा संशय आहे.

ईडीच्या अधिकाऱ्यांनी तपासणी केल्यानंतर प्रताप सरनाईक यांचे पुत्र विहंग सरनाईक यांना ताब्यात घेतले आहे. त्यांना ठाण्यातील हिरानंदानी इस्टेट येथून ताब्यात घेतले. त्यानंतर त्यांना मुंबईला घेऊन जाण्याची शक्यता होती. पण ईडीचे अधिकारी वसंत लॉन्स येथील सरनाईक यांच्या अपार्टमेंटमध्ये घेऊन गेल्याचे कळते.

याशिवाय सध्या सुरू असलेले ईडीचे महत्त्वाचे खटले

• अंजली दमानियांच्या रडारवर भलेभले नेते कसे येत गेले हे देखील एक आश्चर्य आहे..
• येडीयुरप्पांना “आस्मान” दाखवणारा काँग्रेसचा हा बाहुबली नेमका आहे तरी कोण?
• हवाला कांड : अडवणींसकट 100च्या वर नेत्यांचं करियर संपवायला उठलेला घोटाळा!